Ένα κείμενο του Εουτζένιο Μπάρμπα
Μια θλιβερή αλήθεια λέει ότι οι λίγοι δεν καταφέρνουν τίποτε. Στο τέλος, καταλήγουν εργαλεία όσων ελέγχουν τους μεγάλους οργανισμούς και έχουν την ισχύ να ρυθμίζουν την παροχή των ειδών πρώτης ανάγκης. Είτε μοιραία θα αφομοιωθεί κανείς, θα αλλάξει, είτε είναι καταδικασμένος σε αεργία και αναποτελεσματικότητα. Ότι όσα είπα στέκουν εύκολα αποδεικνύεται. Είναι τόσο προφανές που δεν αξίζει να κάνουμε ειδική αναφορά. Το πόσο ψευδή μπορεί να είναι αποτελεί κάτι που μπορεί και πρέπει να εξεταστεί. Η άβολη αλήθεια είναι ότι ακόμη κι αν είμαστε λίγοι, μπορούμε να διαμορφώσουμε την κατάσταση που επικρεμάται πάνω από τα κεφάλια μας και φαίνεται να μας διαμορφώνει χωρίς να μας αφήνει δυνατότητα διαφυγής. Δεν είναι αρκετό να είναι κανείς διαφορετικός, να χρησιμοποιεί κανόνες και αξίες δικαιότερες, υποστηρίζοντας τον εαυτό και τα όνειρά του – όσο αφελή και ουτοπικά να είναι. Είναι επιτακτικό να μεταμορφωθεί σε πολιτισμική ομάδα. Πολιτισμός είναι η ικανότητα να προσαρμόζει κανείς τον εαυτό του και να τροποποιεί το περιβάλλον του, να οργανώνει και να ανταλλάσει αναρίθμητες ατομικές και συλλογικές δραστηριότητες, να μεταβιβάζει τη συλλογική <<σοφία>> που κερδήθηκε από διαφορετικές εμπειρίες και διαφορετικές τεχνικές γνώσεις. Είναι απαραίτητο να επιδιώκει κανείς ένα είδος πληρότητας, έναν πολιτισμικό μικρόκοσμο. Η πολιτισμική πληρότητα αποτελεί το αντίθετο του αυτισμού, είναι η ικανότητα της συνεχούς ανταπόκρισης, αντίδρασης- με τον πιο επαρκή και κατάλληλο τρόπο – στις αλλαγές των συνθηκών, χωρίς η ομάδα να νεκρώνεται – να γίνεται τόσο άκαμπτη ώστε να σπάζει είτε να γίνεται τόσο εύπλαστη ώστε να την καλουπώνουν σαν κερί. Συνήθως αυτές οι ομάδες που χαράζουν τα δικά τους χνάρια ενάντια στην δουλική πραγματικότητα χαρακτηρίζονται ως μειοψηφίες. Αυτές οι μειοψηφείες που στέκουν ως μικρές παγίδες στο κέντρο ακριβώς της κοινωνίας μας συνιστούν ίσως την πιο σημαντική πολιτισμική αλλαγή της εποχής μας – και όχι μόνο στο θέατρο. Είναι απατηλό να πιστεύει κανείς ότι μόνο οι μεγάλοι οργανισμοί προκαλούν μεγάλες αλλαγές. Πώς κοινωνικοποιεί κανείς τις ίδιες του τις ανάγκες, πώς τις χρησιμοποιεί, πώς τις επεξεργάζεται προκειμένου να κατορθώσει να αγγίξει τους άλλους χωρίς να κρύβεται πίσω από υποθετικές απαντήσεις σε υποθετικές ανάγκες της κοινωνίας; Η συζήτηση προβλημάτων που δεν μπορούν να λυθούν με τη συζήτηση είναι μια συνήθεια που πρέπει κανείς να κόψει. Ποιό είδος θεάτρου έχει ανάγκη η σημερινή κοινωνία; Εκείνοι που δεν αποδέχονται μια κοινωνία και έναν πολιτισμό που τους επιβάλλονται, αλλά ψάχνουν μια διαφορετική κοινωνία και έναν δικό τους πολιτισμό, πρέπει να αντιστρέψουν την ερώτηση. Πρέπει να ρωτήσουν τι ζητούν εκείνοι από την κοινωνία, μέσω του θεάτρου.
Δεν γίνεται να είναι κανείς <<έξω από την κοινωνία>>. Μπορεί μόνον να αποκλίνει από τους κανόνες της. Η επιθυμία να είναι κανείς <<ακοινώνητος>> μερικές φορές αποτελεί το σημάδι μιας βαθύτατης δέσμευσης για αλλαγή. Δηλώνει τη στροφή του κεφαλιού προς άλλη κατεύθυνση,την αναζήτηση κάποιου πράγματος διαφορετικού απο την κοινωνία που επιθυμείς να αρνηθείς. Ό,τι αρνείσαι γίνεται σημείο προσανατολισμού, ο <<Βορράς>> στον οποίον στηλώνεις το βλέμμα σου καθώς αναχωρείς απ’ αυτόν. Αυτή είναι η πορεία των παράλληλων μεταναστεύσεων οι οποίες απειλούνται συνεχώς, συντρίβονται συχνά. Κάθε φορά που εμπιστεύεσαι πολύ τα όνειρα, η πραγματικότητα σε καταβροχθίζει. Αλλά εάν κατορθώσεις να φύγεις, μέρα με τη μέρα, βήμα προς βήμα, με το βλέμμα σου προσηλωμένο σ’ αυτό που δεν θέλεις να είσαι, υποστηρίζοντας τους συντρόφους σου και υποστηριζόμενος απ’ αυτούς, μια μέρα θα ανακαλύψεις με κατάπληξη ότι η κοινωνία που άφησες πίσω σου ενδιαφέρεται για σένα. Ανακαλύπτει σε εσένα την εικόνα μιας διαφορετικής ζωής. Σε αναζητά… Ένα κοινωνικό σύνολο που χτίζει τον δικό του πολιτισμό και διακατέχεται από άλλους τρόπους συλλογικής διαβίωσης. Γιατί να φοβάται κανείς τις λέξεις; Είμαι <<ακοινώνητος>> σημαίνει αποπειρώμαι να οικοδομήσω τη δική μου μικροσκοπική <<α-κοινωνία>>, στην οποία δοκιμάζω τη ζωή που επιδιώκω. Είναι ένας συγκεκριμένος τρόπος συλλογικής ζωής που ενδιαφέρεται για κάθε ατομική ιδιαιτερότητα. Δεν είναι ένα άμορφο αίσθημα ούτε ένας αόριστος συναισθηματισμός του τύπου <<όλοι είμαστε αδέρφια>>, <<όλοι είμαστε ίδιοι>>. Οι περισσότεροι αντιμετωπίζουν ομάδες και ανθρώπους σαν μικρόβια λόγω της εναντίωσης τους στην παντοδύναμη πραγματικότητα του κατεστημέμου – του επιβεβλημένου. Όταν ο Leeuwenhoek έβαλε μια σταγόνα νερού κάτω από το μικροσκόπιο, παρατήρησε με θαυμασμό ένα ολόκληρο σμήνος πλάσματα, αόρατα στο γυμνό μάτι. Μέχρι τότε η <<ζωή>> ήταν κάτι όρατo: το άλογο, ο κύκνος, το δελφίνι, το σκουλήκι. Αυτή η νέα μορφή ζωής ανακίνησε πολλά ερωτήματα: Ποιά ήταν η λειτουργία αυτών των μικροσκοπικών πλασμάτων, αυτών των <<μικροβίων>>; Τι θέση είχαν στη <<Φυσική Τάξη>>; Πολλοί σημαντικοί επιστήμονες της εποχής- ακόμη και ο Buffon για παράδειγμα, που είχε κάνει μεγάλη πρόοδο στη μελέτη των φυσικών επιστημών – αποκάλεσαν αυτή τη νέα μορφή ζωής <<ύβρη ενάντια στη φύση>>.Για χρόνια, τα μικρόβια αποτέλεσαν αντικείμενο συζήτησης, ένα αξιοπερίεργο του οποίου η ύπαρξη δεν είχε καμιά αξία. Αλλά αργότερα έγιναν περισσότερα πράγματα γνωστά γι αυτά, για τη σημασία τους στη διαδικασία της ζωής. Και ότι μερικές φορές μπορούν να γίνουν πιο επικίνδυνα κι από τίγρη.
Θεατρικη Ομαδα Σπιρτο 